Riothermie: Warmte terugwinning uit afvalwater

juli 21, 2023 Blog

Warmterecuperatie is een hot topic, zeker de laatste jaren waarbij grote aandacht is voor duurzame energiesystemen. Warmtewisselaars zijn bijvoorbeeld onmisbaar in koude- en warmteopslagsystemen, vloerverwarming, terugwinning van restwarmte van een condensatieketel.

Warmteterugwinning beperkt zich niet alleen tot terugwinning van particuliere restwarmte. In dit blogartikel willen we het even hebben over riothermie.

Warmteterugwinning uit afvalwater, ook wel bekend als warmteterugwinning uit afvalwater (WWWT), is een proces waarbij de warmte die aanwezig is in het afvalwater wordt teruggewonnen en opnieuw wordt gebruikt voor verschillende doeleinden, zoals verwarming, koeling of de opwekking van elektriciteit. Het is een vorm van energieterugwinning die bijdraagt aan een efficiënter en duurzamer gebruik van hulpbronnen.

Het afvalwater dat wordt geproduceerd door huizen, bedrijven en industriële processen bevat doorgaans warmte die kan worden teruggewonnen. Denk maar aan het warme water van een genomen douche die anders verloren gaat in de riolering.

Niet alleen afvalwater van warm water van baden of douches, maar ook afvalwater van huishoudelijke apparaten, industriële processen of koelsystemen. Door deze warmte te benutten, kunnen we de energie-efficiëntie verbeteren en de ecologische impact verminderen.

Voorlopig is dit nog een tamelijk onbekend puzzelstuk…  en lijkt het althans in eerste instantie eerder toepasbaar in grote gebouwen met een zeker constante van terug te winnen warmte.

Er zijn verschillende technieken die worden gebruikt voor warmte recuperatie uit afvalwater, afhankelijk van de specifieke toepassing en de beschikbare middelen. Enkele veelvoorkomende methoden zijn:

  1. Warmtewisselaars: Dit zijn apparaten die warmte overdragen van het afvalwater naar een ander medium, zoals schoon water of lucht. Het warme afvalwater stroomt door buizen en geeft warmte af aan het medium dat eromheen stroomt. Deze warmte kan vervolgens worden gebruikt voor verwarmings- of koelsystemen.
  2. Warmtepompen: Warmtepompen kunnen worden gebruikt om de warmte uit het afvalwater op te waarderen naar een hogere temperatuur, die geschikt is voor verwarmingsdoeleinden. Een warmtepomp gebruikt een compressor en een koelmiddel om warmte te verplaatsen van een lager temperatuurniveau naar een hoger temperatuurniveau.
  3. Directe warmteterugwinning: In sommige gevallen kan warmte direct worden teruggewonnen uit afvalwater door het te gebruiken als warmtebron voor een warmtewisselaar of warmtepomp. Dit kan efficiënt zijn wanneer het afvalwater een relatief hoge temperatuur heeft.

De toepassingen van warmteterugwinning uit afvalwater zijn divers. Het kan worden gebruikt voor het verwarmen van gebouwen, het opwarmen van proceswater in industriële installaties, het genereren van elektriciteit door middel van warmtekrachtkoppeling en zelfs voor het verwarmen van zwembaden. Bij riothermie gaat men gerecupereerde energie gaan aanwenden voor verwarming dus.

Naast het hergebruik van warmte kan WWWT ook andere voordelen bieden, zoals het verminderen van de energiekosten en de CO2-uitstoot, het verkleinen van de ecologische voetafdruk en het verminderen van de belasting van het rioolstelsel door het afkoelen van het afvalwater voordat het wordt geloosd.

Het implementeren van warmteterugwinning uit afvalwater vereist echter zorgvuldige planning en engineering, aangezien het afvalwater mogelijk verontreinigingen bevat die behandeling en zuivering vereisen voordat de warmte kan worden teruggewonnen. Daarnaast moeten de juiste apparatuur en systemen worden geïnstalleerd om de warmte-efficiëntie te optimaliseren en de levensduur van de installatie te waarborgen.

Warmteterugwinning uit afvalwater biedt een veelbelovende mogelijkheid om duurzaamheid te bevorderen door waardevolle warmte te benutten die anders verloren zou gaan en een woning zoveel mogelijk energie-neutraal te maken. Dit vooral voor afvalwater van woonzorgcentra, ziekenhuizen, industrie en zwembaden.